“Het High Five project is ontstaan als een uit de hand gelopen afstudeeropdracht. Hierna besloot ik verder te bouwen aan de oplossing met de optiek: fietsen naar school zo leuk maken voor de kinderen dat ze hun ouders overtuigen samen te lopen en fietsen naar school. Inmiddels hebben we in zo’n 45 gemeentes bij 115 basisscholen een High Five scanpaal geplaatst.” 

“Ik heb altijd met bewondering gekeken naar ondernemers die maatschappelijke problemen oplossen. Zo landde ik voor mijn afstudeeropdracht tijdens de opleiding Business Management & Entrepreneurship in het Kortrijks technologiebedrijf Aptus. Met als missie de kansen te onderzoeken voor een project om kinderen vaker te laten lopen en fietsen naar school. Die vraag kwam al vanuit enkele gemeentebesturen in de buurt. Al snel bleek het probleem niet lokaal te zijn. Elke gemeente erkende dezelfde problemen.

Na mijn afstudeeropdracht besloot ik verder te bouwen aan de oplossing met de optiek: fietsen naar school zo leuk maken voor de kinderen dat ze hun ouders overtuigen samen te lopen en fietsen naar school.

Leuk weetje is dat de link met zowel Aptus en mijn Hogeschool Vives Kortrijk nog steeds heel sterk is. Zo levert Aptus alle toestellen en de software voor het project en hebben we jaarlijks heel wat meehelpende studenten om de shows op school uit te voeren, maar ook om nieuwe verhalen te bedenken en campagnes uit te tekenen.”

Hoe het allemaal begon

“Het begon dus allemaal vier jaar geleden als een uit de hand gelopen afstudeeropdracht. We voerden een onderzoek naar het verplaatsingsgedrag van lagere schoolkinderen in een West-Vlaamse gemeente. Daaruit bleek dat gemiddeld 62% van de kinderen elke dag met de wagen naar school werd gebracht.

Op zich leek dat al een pak meer dan toen ikzelf in de basisschool zat. Maar de grote omvang van het probleem was toen nog niet zichtbaar. Die werd pas duidelijk toen we de effecten onder de loep namen. De meest voor de hand liggende is de toename van het verkeer voor en na school, wat leidt tot chaos en een onveilig gevoel.”

Verkeersveiligheid

“Een ander langetermijngevolg is het gebrek aan beweging, waardoor kinderen niet aan hun dagelijkse beweegrichtlijnen komen (dagelijks één uur matig tot intensieve beweging). Dat vonden we al behoorlijk verontrustend. Maar de klik kwam pas echt toen we inzoomden op de verkeersvaardigheid van deze kinderen. Doordat het grootste deel van deze kinderen altijd op de achterbank naar school werden gebracht, zaten ze nooit zelfstandig in het verkeer. Zo hoeven ze zelf geen beslissingen te nemen in het verkeer en krijgen de kinderen geen kans om door hun ouders te worden bijgestuurd over de gevaren in het verkeer. Wanneer deze kinderen in het laatste jaar van de basisschool een verkeersexamen afleggen, blijkt bovendien dat een groot deel niet over de nodige fietsvaardigheden beschikt om bijvoorbeeld het hand uit te steken om richting aan te duiden.

Dit zijn de kinderen die volgend schooljaar naar het middelbaar onderwijs gaan. Vaak leggen ze deze afstand volledig zelfstandig, met de (elektrische) fiets af en is dit bovendien een nieuwe, langere weg tot school. Die verkeerservaring kan dan best handig zijn. Helaas zien we zo een jaar op jaar stijging van het aantal verkeersongevallen met jongeren.

Bovendien bleek ook dat zowel Vlaanderen, Nederland en Denemarken een jaarlijkse daling kennen van het aantal fietsers naar school. Wat de bovenstaande vicieuze cirkel alleen maar verder versterkt. Toen gingen onze ogen wijd open en gingen we aan de slag!”

Wat onze visie is?

“Omdat we geloven dat het cruciaal is voor kinderen van de basisschool om minstens één keer per week lopend of fietsend naar school te gaan. We zijn ervan overtuigd dat kinderen zo een belangrijk verkeersinzicht ontwikkelen en vaardigheden leren zodat ze zich later veilig, vrij en zelfstandig kunnen bewegen in het verkeer. En Plezier staat natuurlijk voorop! High Five zorgt voor de leukste manieren om kinderen in beweging te krijgen en hen verkeersveiligheid bij te brengen.

We geloven dat er al veel goede educatieve middelen beschikbaar zijn. Wat echter ontbreekt, is praktijkervaring voor de kinderen. Met leuke methodes zoals ons beloningssysteem en interactieve belevingen zoals games en verhalen, willen we kinderen en hun ouders motiveren om actief bezig te zijn met verkeersveiligheid, verkeersvaardigheid en beweging.”

Waarom komen ouders eigenlijk met de auto?

“Tijd is kostbaar voor ons allemaal. Ouders haasten zich naar het werk en zetten hun kinderen onderweg bij de school af. Dit creëert een vicieuze cirkel: meer auto's bij de school zorgen voor een onveilig gevoel, waardoor ouders het fietsen naar school te riskant vinden en dus de kinderen met de auto brengen. Daarnaast kiezen ouders steeds vaker voor scholen die verder van huis liggen.”

Wat missen de kinderen?

“Door kinderen elke dag met de auto naar school te brengen, missen ze waardevolle verkeerservaring en oefening. Deze kinderen, ook wel de ‘backseat generation’ genoemd, zitten nooit zelfstandig in het verkeer en leren daardoor niet hoe ze moeten omgaan met verkeerssituaties. Ze begrijpen niet hoe ze het verkeer moeten inschatten en hun fiets moeten besturen. Vaak overschatten ouders de verkeersvaardigheid van hun kinderen, en de gevolgen hiervan zijn niet direct zichtbaar.”

Veilig met de fiets

“Natuurlijk willen we niet dat kinderen gevaarlijke capriolen uithalen op de fiets om langs de High-Five handjes te kunnen scannen terwijl ze naar school gaan. Daarom hebben we speciale fietsentellers voor de kinderen die met de fiets komen. Deze tellers bevinden zich bij de ingang van de school of in de fietsenstalling. Elke leerling krijgt zowel een scantag om langs de High-Five handjes te scannen als een fietsentag die ze kunnen bevestigen aan een spaak van hun fietswiel.”