Je kan het je niet voorstellen, maar toch waren er in 1938 serieuze plannen voor een vliegveld als vervanger van Schiphol. Dat vliegveld had moeten komen in het poldergebied tussen Leiderdorp en Koudekerk aan den Rijn. Het was een serieus plan waar in de regio Amsterdam door honderden mensen tegen geprotesteerd werd. Hoe zag dat plan voor een nieuw Schiphol eruit en hoe liep het daarmee uiteindelijk af?

Een vliegveld van 400 hectare

Het had weinig gescheeld of de nationale luchthaven van Nederland had gelegen tussen Leiderdorp en Koudekerk in plaats van bij Amsterdam. In 1938 presenteerde de oprichter van de KLM, Albert Plesman, een plan om een bijna 400 hectare groot vliegveld te realiseren in de Achthovener- en Hondsdijkse polder. Plesman was namelijk niet tevreden over de huidige plek van Schiphol, omdat dit naar zijn mening niet echt centraal in de Randstad lag, de bereikbaarheid daarom niet ideaal en de grond te drassig was.

Plannen voor alternatief Schiphol

Albert Plesman, zoon van een eierhandelaar in Den Haag, haalde in 1918 zijn vliegbrevet en was een jaar later gevraagd om de leiding van de KLM op zich te nemen. Even leek het erop dat vliegkamp Maaldrift bij Wassenaar de thuishaven van de KLM zou worden, maar op aandringen van het staatsbedrijf Posterijen en Telegrafieën (P & T) werd gekozen voor Schiphol, omdat dit in de nabijheid van Amsterdam lag. Daar landde op 17 mei 1920 het eerste burgervliegtuig vanuit Londen. Plesman wilde echter een meer centraal gelegen vliegveld en presenteerde daarom in 1924 zijn plan voor een vliegveld ten zuiden van Delft onder de naam Vliegveld Holland. Verzoeken om dat plan verder te ontwikkelen werden mede door de economische crisis niet beantwoord door de Rijksoverheid. Anderen kwamen weer met een plan voor vliegveld Waalhaven ten zuiden van Rotterdam.

Strijd om plek

Plesman bleef echter plannen maken voor een andere locatie dan Schiphol. Hij zag mogelijkheden voor een vliegveld van 400 hectare in de polders tussen Leiderdorp en Koudekerk. In mei 1938 gaf de regering Colijn aan het plan van Plesman wel te zien zitten. Schiphol en Waalhaven zouden dan fungeren als militair vliegveld. Dat vonden ze echter in Amsterdam en Rotterdam geen goede zaak. Er was zelfs een grote demonstratie van 15.000 voornamelijk Amsterdamse burgers die naar Schiphol trokken om het behoud van Schiphol te ondersteunen. Amsterdam had ondertussen bindende afspraken gemaakt met de Rijksluchtvaartdienst voor de oprichting van de Nationale Luchthaven Schiphol. De regering maakt op 19 september 1938 bekend dat ze afzag van haar plan voor een centraal gelegen vliegveld bij Leiderdorp en Koudekerk. Schiphol kreeg toen de status van nationale luchthaven tot ongenoegen van Albert Plesman.

Geen onrust in Leiderdorp en Koudekerk

Opmerkelijk was dat bij de gemeenten Leiderdorp en Koudekerk de kwestie nauwelijks bleek te spelen. Het leek vooral een zaak van de nationale overheid te zijn en de gemeenten wachtten af hoe de besluitvorming zich zou ontwikkelen. De komst van een grote luchthaven bleef Leiderdorp en Koudekerk uiteindelijk bespaard, zodat alleen de weidevogels een eigen landingsplaats overhielden.

Een ander vliegveldplan

Dit verhaal is echter nog niet helemaal voorbij. Op 20 april 1965 schreef burgemeester Waverijn van Koudekerk aan den Rijn een brief aan de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor de Luchtvaart. Hij had de vraag of op een van de vele weilanden in de Lagewaardse polder een landingsstrip dan wel een bescheiden vliegveld voor de privé of zakenluchtvaart en eventueel zweefvliegen aangelegd kon worden. Volgens de KNVL was er geen bezwaar voor de ontwikkeling van een dergelijk vliegveld, omdat deze locatie buiten de plaatselijke vlieggebieden van Schiphol, Rotterdam, Ypenburg en Valkenburg lag. De burgemeester zag daarom allerlei mogelijkheden voor zich voor een vliegveld in Koudekerk. De kwestie leek echter hiermee afgedaan, want burgemeester Waverijn ondernam volgens het dossier geen verdere actie om wat voor reden dan ook. En zo ontsnapte Koudekerk voor de tweede keer aan een plan voor een vliegveld in haar groene polders.